Các loại đầu báo cháy đóng một vai trò đặc biệt quan trọng trong hệ thống PCCC, chúng giúp nhanh chóng phát hiện ra các dấu hiệu của đám cháy để đưa ra các báo động về trung tâm để đưa ra phương án xử lý kịp thời, nhanh chóng. Hiện nay có những loại đầu báo cháy nào đang được sử dụng phổ biến, cách phân biệt các loại đầu báo cháy này như thế nào? Hãy cùng Firetek tìm hiểu chi tiết các thông tin trong bài viết bên dưới đây.
Tổng quan về đầu báo cháy
Đầu báo cháy là gì?
Đầu báo cháy (Fire Detector Sensors) hay còn được gọi là cảm biến báo cháy, đây là thiết bị điện tử có tích hợp cảm biến bên trong nhằm nhanh chóng cảm nhận được sự hiện diện của các sản phẩm thải ra, sinh ra khi có lửa như là nhiệt độ tăng cao đột ngột, có khói, xuất hiện tia hồng ngoại, tia bức xạ cực tím hay khí thải.
Với các loại đầu dò báo cháy khác nhau thì cũng sẽ có cấu tạo và cơ chế hoạt động khác nhau. Nhìn chung chúng sẽ đều có các bộ phận như:
– Bộ phận cảm biến để cảm nhận được sự thay đổi của các yếu tố trong môi trường và sau đó chuyển hóa chúng thành tín hiệu điện. Khi tín hiệu đạt ngưỡng quy định sẽ kích hoạt báo động.
– Bo mạch là mạch điện tử sẽ tiếp nhận các tín hiệu từ cảm biến và chuyển về cho bộ xử lý trung tâm để giải quyết
– Thân hay còn gọi là vỏ của thiết bị báo cháy, chúng có chức năng bảo vệ các thiết bị bên trong đầu báo cháy
Nguyên lý hoạt động của thiết bị đầu báo cháy
Các loại đầu báo cháy sẽ gửi tín hiệu về bo mạch nếu phát hiện các yếu tố môi trường có sự thay đổi như xuất hiện khói, nhiệt độ tăng cao, có khí carbon monoxide,… với mức giá trị đạt ngưỡng. Lúc này bo mạch sẽ truyền các thông tin báo động về cho trung tâm báo cháy.
Các loại đầu báo cháy hiện nay
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại đầu báo cháy khác nhau được đưa vào ứng dụng trong đó có 5 loại phổ biến nhất là: đầu dò khói, đầu dò nhiệt, đầu dò khí, đầu dò đa cảm biến và nút nhấn thủ công báo cháy khẩn cấp. Ở từng khu vực mà người ta sẽ sử dụng thiết bị báo cháy phù hợp. Sau đây Firetek sẽ cung cấp thông tin chi tiết về cách phân biệt các loại đầu báo cháy để từ đó dễ dàng nhận biết từng loại, hiểu rõ hơn về thiết bị thuộc hệ thống PCCC này.
Đầu dò nhiệt
Đầu dò nhiệt (Heat Detector) hoạt động dựa trên một giá trị nhiệt độ nhất định, nếu phát hiện nhiệt độ trong môi trường có sự thay đổi diễn ra thì chúng sẽ ngay lập tức kích hoạt báo động. Trong số các thiết bị đầu báo cháy thì đây là thiết bị lâu đời nhất nhưng cũng cho độ tin cậy cao, mặc dù chúng có một nhược điểm đó là phản ứng với đám cháy chưa nhạy bằng các loại đầu dò khác.
Đầu dò nhiệt thông dụng nhất gồm 2 loại là đầu dò nhiệt độ cố định và đầu báo nhiệt độ gia tăng.
– Đầu dò nhiệt độ cố định: Với thiết bị này sẽ được cài đặt trước mức nhiệt độ, nếu phát hiện nhiệt độ trong không gian quy định đạt mức cụ thể sẽ truyền thông tin báo cháy. Vì các đám cháy được hình thành từ trước đó, sẽ mất một khoảng thời gian để có thể tăng cao đạt ngưỡng do đó nên với thiết bị này sẽ có độ trễ nhất định từ thời điểm diễn ra đám cháy với thời điểm kích hoạt báo cháy
– Đầu dò báo nhiệt độ gia tăng: Là thiết bị sẽ cảm nhận được sự gia tăng nhiệt trong một khoảng thời gian nhất định. Một đầu báo nhiệt sẽ được kích hoạt nếu như phát hiện nhiệt độ xung quanh đầu báo tăng từ 15 độ C trở lên/ phút. Tuy sẽ cho tốc độ phát hiện nhanh chóng hơn nhưng chúng sẽ vẫn đòi hỏi đám cháy đã bắt đầu và phát triển rồi thì đầu dò mới được kích hoạt. Do đó nên thông thường loại đầu dò nhiệt sẽ cần kết hợp với các loại thiết bị báo cháy khác để cho hiệu quả báo cháy được tốt nhất.
>>> Xem thêm: Hệ thống phòng cháy chữa cháy gồm những gì?
Đầu dò khói
Đầu dò khói cũng sẽ ứng dụng cảm biến để nhận biết các loại khói với các công nghệ khác nhau nhằm cung cấp thông tin chính xác về đám cháy đến cho trung tâm. Cụ thể hiện nay có 3 loại đầu dò khói cơ bản được áp dụng rất phổ biến:
Đầu dò khói ion hóa
Trong thiết bị này sẽ gồm 2 buồng chứa, buồng đầu tiên sẽ được sử dụng để làm tham chiếu đánh giá và nhận biết thay đổi và buồng thứ 2 sẽ là nơi chứa một nguồn phóng xạ (thông thường là hạt alpha) chúng sẽ làm ion hóa không khí đi qua, nơi có các dòng điện chạy qua giữa 2 đầu điện cực. Nếu như phát hiện khói đi vào buồng thì dòng điện sẽ sụt giảm và nhờ đó đầu dò sẽ nhận biết, đưa ra thông tin báo động.
Đầu dò khói tán xạ ánh sáng
Đầu báo khói này sẽ hoạt động dựa vào hiệu ứng tán xạ ánh sáng Tyndall để nhận biết và truyền thông tin báo cháy đến cho trung tâm. Các tế bào quang điện sẽ được ngăn cách với nguồn sáng thông qua một buồng tối để cho nguồn sáng không rơi vào tế bào quang điện. Nếu có sự xuất hiện của khói đi vào trong nguồn sáng sẽ làm ánh sáng bị phân tán, từ đó rơi vào tế bào quang điện. Lúc này đầu ra tế bào quang điện sẽ nhận biết và truyền các báo động.
Đầu dò khói che khuất ánh sáng (đầu dò beam)
Đây là loại đầu báo cháy sử dụng cơ chế che khuất ánh sáng, khi có khói xuất hiện cản trở chùm sáng giữ nguồn sáng với tế bào quang điện thì lúc này tế bào quang điện sẽ đo lượng ánh sáng chúng nhận được và đưa ra báo động nếu thấy có sự thay đổi. Loại thiết bị báo cháy này rất thích hợp sử dụng cho những khu vực có không gian rộng, khoảng cách nhận biết xa với tế bào quang điện và nguồn sáng cách nhau với một khoảng cách nhất định.
Đầu dò khí
Thiết bị đầu báo cháy này sẽ nhận biết khi có sự xuất hiện của các loại khí xuất hiện trong đám cháy hay có nguy cơ gây cháy như khí CO, khí gas,… 2 loại đầu dò khí được sử dụng khá phổ biến là:
Đầu dò khí CO
Đầu dò khí CO (Carbon monoxide) được sử dụng để phát hiện nếu có đám cháy xả ra thông qua cảm nhận mức khí CO có trong không khí. Loại khí này chỉ gia tăng khi có sự đốt cháy xảy ra. Chúng còn giúp người dân có thể nhận biết được có khí CO tồn tại do các quá trình đốt cháy không hoàn toàn trong những đám cháy khí đốt hay nồi hơi. Phần đầu dò CO có sử dụng tế bào điện hóa cảm nhận khí Carbon monoxide cực nhạy, cho phản hồi nhanh. Tuy nhiên chúng không phát hiện, nhận biết được khói hay các sản phẩm khác của đám cháy.
Đầu dò khí gas
Đây là loại thiết bị báo cháy tương tự như loại đầu báo cháy nhận biết khí CO, chúng sẽ nhận biết nếu phát hiện có khí gas rò rỉ trong môi trường. Hiện nay ở một số loại đầu dò khí gas còn được tích hợp thêm dò khí CO cực kỳ tiện lợi.
>>> Xem thêm: Bình chữa cháy có mấy loại? Công dụng và cách sử dụng của từng loại
Đầu dò đa cảm biến
Đầu dò đa cảm biết có sự kết hợp giữa đầu vào cảm biến nhiệt và cảm biến quang học, được xử lý bằng một thuật toán phức tạp trong mạch đầu dò để truyền thông tin đến bảng điều khiển. Từ bảng điều khiển sẽ trả và giá trị dựa trên phản hồi kết hợp giữa 2 loại cảm biến nhằm phát hiện đám cháy nhạy hơn, chính xác hơn.
Nút nhấn khẩn cấp
Thiết bị này cũng được xếp vào danh sách các loại thiết bị kích hoạt báo cháy nhưng tuy nhiên lại không sử dụng cảm biến tự động mà thay vào đó sẽ dùng nút nhấn cơ học. Khi phát hiện đám cháy, mọi người có thể đến khu vực có nút khẩn cấp phá vỡ phần lớp kính bảo vệ và nhấn vào nút báo động để kích hoạt nhanh chóng báo động từ hệ thống PCCC
Các phân loại các đầu báo cháy khác
Ngoài việc phân loại đầu báo cháy dựa theo từng loại như trên thì người ta còn phân loại thiết bị báo cháy dựa theo các yếu tố khác như là đặc điểm kỹ thuật, chế độ hoạt động hay điều kiện cung cấp năng lượng:
– Phân loại đầu báo cháy theo đặc điểm kỹ thuật: Đầu dò báo cháy theo vùng và đầu dò báo cháy địa chỉ (xác định chính xác khu vực báo động)
– Phân loại đầu báo cháy theo chế độ hoạt động: Đầu báo cháy vi sai, đầu dò báo cháy cực đại và đầu dò báo cháy kết hợp vi sai – cực đại.
– Phân loại đầu báo cháy theo điều kiện cung cấp năng lượng: Đầu báo cháy chủ động (tự hoạt động mà không cần cung cấp năng lượng đầu vào) và đầu báo cháy thụ động (cần cung cấp năng lượng hay nguồn điện để hoạt động)
Trên đây là tất cả thông tin chia sẻ liên quan đến đầu báo cháy và cách phân biệt các loại đầu báo cháy mà Firetek muốn thông tin đến bạn. Chúng đều là những sản phẩm có nhiều ứng dụng trong hệ thống báo cháy, PCCC hiện nay nên khi nắm được thông tin, cách nhận biết thì sẽ hỗ trợ tốt hơn cho công tác phòng cháy chữa cháy từ đó nâng cao tính an toàn cho con người trong trường hợp xảy ra hỏa hoạn.
>>> Xem thêm: Hệ thống hút khói PCCC quan trọng như thế nào?
Firetek là đơn vị chuyên sản xuất, phân phối và thi công cửa gió, ống gió, van gió cùng các phụ kiện trong hệ thống ống thông gió, hút khói cho các công trình. Là doanh nghiệp nhận được rất nhiều sự tín nhiệm từ các nhà thầu khi luôn mang lại giải pháp tối ưu nhất về thi công, tiết kiệm chi phí nhưng vẫn đảm bảo chất lượng, tính an toàn và đạt tiêu chuẩn PCCC cho công trình.
Firetek không ngừng cố gắng, nỗ lực phát triển nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ của mình và mang đến mức giá thành hợp lý nhất cho khách hàng. Với mục đích cốt lõi là chung tay mang đến một cuộc sống an toàn hơn cho con người bằng những giải pháp công nghệ trong lĩnh vực PCCC. Nếu quý khách hàng có nhu cầu cần hỗ trợ tư vấn, đặt mua hay thi công hệ thống ống thông gió, hút khói cho công trình xin vui lòng liên hệ đến cho Firetek, chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ!