Vòi chữa cháy: Cấu tạo, phân loại và cách sử dụng

Chữa cháy là một trong những công việc rất nguy hiểm và không phải ai cũng thực hiện các công tác PCCC một cách hiệu quả. Trước đây, khi mà những thiết bị hỗ trợ PCCC chưa xuất hiện, hỏa hoạn là một vấn đề mà khiến chúng ta lo lắng. Bởi không ai có thể lường trước được hậu quả của các vụ nổ và hỏa hoạn. Ngày nay, con người sáng chế và phát minh ra nhiều thiết bị PCCC hiện đại hơn, một trong số đó là vòi chữa cháy. Vậy vòi chữa cháy là gì, cấu tạo của chúng ra sao và làm sao để sử dụng hiệu quả vòi chữa cháy? Tất cả sẽ được FireTek chia sẻ thật chi tiết qua bài viết dưới đây!

Vòi chữa cháy là gì?

Vòi chữa cháy hay vòi cứu hỏa là 1 thiết bị dạng ống có chức năng chống và chữa cháy chuyên dụng, chúng có khả năng chịu được áp lực nước cao trong khoảng từ 8 đến 20 BAR. Vòi chữa cháy sẽ dẫn nước từ trụ cứu hỏa và máy bơm qua van góc chữa cháy và đến vòi phun nước để thực hiện công tác phun nước dập lửa. Nó là một phần không thể thiếu trong các thiết bị phòng cháy chữa cháy hiện nay, vòi chữa cháy thông thường có thể dài từ 20m đến 30m.

Vòi cứu hỏa có thể được gắn vào máy bơm chữa cháy di động, xe chữa cháy hoặc vòi chữa cháy ngoài trời. Nó cũng có thể được gắn cố định vào hệ thống ống nước của tòa nhà hoặc đường ống độc lập trong nhà để mỗi khi xảy ra cháy nổ thì có thể sử dụng ngay.

Áp suất tiêu chuẩn cho vòi chữa cháy là 10bar, 13bar, 16 bar, 17bar, 18 bar và 20 bar. Các vòi chữa cháy thường được tìm thấy trên xe cứu hỏa, hệ thống phòng cháy chữa trong các tòa nhà thương mại, công ty hoặc mô hình nhà ở, khách sạn. Ở 2 đầu của vòi chữa cháy sẽ có các khớp nối đầu vòi chữa cháy với trụ cấp nước, ác khớp nối này thường được làm từ chất liệu chống rỉ sét và chắc chắn là gang hoặc nhôm.

Cấu tạo của vòi chữa cháy

Cấu tạo vòi chữa cháy cực kỳ đơn giản với các thành phần chính là ống dẫn và van điều khiển.

Ống dẫn có thể được làm bằng nhiều vật liệu, bao gồm vải, cao su, nhựa và các loại chất liệu khác có độ mềm dẻo, và đàn hồi tốt. Hầu hết chúng hiện được làm từ sợi tổng hợp như sợi nylon hoặc polyester, không thấm nước và không bắt lửa khi tiếp xúc với nhiệt, ống dẫn của vòi cứu hỏa rất bền, chịu lực tốt và có khả năng chống ăn mòn hiệu quả.

Cấu tạo cụ thể của vòi chữa cháy gồm 3 lớp: lớp định hình, lớp bảo vệ bên ngoài và lớp chống thấm bên trong. Lớp bảo vệ bên ngoài thông thường được làm từ cao su Neoprene ít nhạy cảm với nhiệt độ, hóa chất, bức xạ tia cực tím (UV) và chống mài mòn.

Lớp định hình được làm từ sợi tự nhiên như vải lanh hoặc bông, và được dệt bằng các lớp sợi vuông góc với hướng của vòi phun. Mỗi vòi cứu hỏa khác nhau sẽ có sức chịu áp lực khác nhau, có thể từ 8 đến 20 Bar hoặc có thể đạt tới 83 Bar.

>>> Xem thêm: 8 cách nhận biết bình chữa cháy hết hạn sử dụng

Phân loại các loại vòi chữa cháy

Đối với các vòi chữa cháy được cấp phép sử dụng tại Việt Nam theo tiêu chuẩn TCVN sẽ có các áp suất tiêu chuẩn như 10bar, 13bar hoặc có thể lên đến 16bar và 17bar, với cách phân loại như sau:

Vòi tấn công

Vòi chữa cháy thuộc loại tấn công sẽ là loại ống mềm này được bọc bằng vải và dùng để dẫn nước từ máy bơm chữa hoặc trụ chữa cháy đến vòi phun nước. Ống của vòi tấn công thông thường sẽ có đường kính từ 1,5 đến 3 inch (38-76mm). Nó có thể hoạt động ở áp suất lên đến 400 psi (2.760 MPa) và chiều dài tiêu chuẩn của ống là 50 feet tương đương với 15,24m.

Vòi cấp và tiếp nước

Vòi cấp và tiếp nước cũng là loại ống mềm, dài, bọc vải, có thân mềm được sử dụng để dẫn nước qua một khoảng cách xa từ máy bơm hay còn gọi là vòi chữa cháy ở xa. Các vòi này có đường kính từ 3,5 đến 5 inch ( khoảng 89-127 mm). Loại này có đường kính nhỏ hơn vòi tấn công nên chúng chỉ có thể hoạt động ở 300 psi (2.070 kPa) và 200 psi (1.380 MPa), chiều dài tiêu chuẩn của vòi cấp nước là 100 feet (khoảng 30,48m).

Vòi chữa cháy lâm nghiệp

Một loại ống mềm và bọc vải nữa nhưng lại có công dụng khác, vòi chữa cháy lâm nghiệp được sử dụng để chữa cháy cho cỏ cây, hoa lá, loại ống này có khả năng di chuyển nhẹ nhàng và nhanh chóng trên địa hình dốc hoặc gồ ghề. Vòi chữa cháy lâm nghiệp có 2 loại với 2 kích cỡ đường kính 1,0 và 1,5 in (25 và 38 mm) và được thiết kế để có thể hoạt động ở áp suất lên đến khoảng 450 psi (3.100 MPa). Chiều dài tiêu chuẩn của vòi chữa cháy lâm nghiệp là 100 ft (30,48 m).

>>> Xem thêm: Hướng dẫn cách sử dụng bình chữa cháy CO2 chi tiết

Vòi tăng áp

Đây là một loại vòi có ống mềm, thành ống dày, bọc cao su dùng để dập tắt các đám cháy nhỏ. Khi không chịu áp lực, nó vẫn giữ nguyên tiết diện tròn và được đặt trên trục quay của máy bơm chữa cháy điện chứ không phải được trải phẳng ra những các loại vòi khác. Bạn có thể chọn từ một loạt các đầu phun tăng áp có kích thước 0,75 in (19 mm) và 1,0 inch (25 mm). Chúng có khả năng hoạt động ở áp suất lên đến 800 psi (5.520 MPa) và có chiều dài tiêu chuẩn là 100 feet ( tức khoảng 30,48m).

Vòi hút

Vòi hút hay còn được gọi là ống hút cứng, chúng là một loại vòi bán cứng khi được bọc cao su bên ngoài và kim loại được gia cố bên trong. Nó được sử dụng để hút nước từ các nguồn không chịu áp lực, chẳng hạn như sông hoặc ao. Nhiều lớp cao su và vải dệt kết hợp lại với nhau để tạo nên vòi hút cứng cáp, sau đó bao bọc lại một vòng xoắn thép bên trong. Đường kính danh nghĩa của vòi hút cứng này là 2,5 đến 6,0 inch (64 đến 150 mm) và chiều dài tiêu chuẩn của chúng là 10,05m.

Cách sử dụng vòi chữa cháy

Các vòi chữa cháy nên được sử dụng đúng thì mới phát huy tốt hiệu quả phòng cháy và chữa cháy, đảm bảo tài sản và tính mạng của cộng đồng. Để đảm bảo dập tắt nhanh vụ nổ, đám cháy, các thiết bị chữa cháy phải được sử dụng và vận hành theo đúng quy trình một cách nhanh chóng và an toàn nhất. Có 5 bước cơ bản để sử dụng vòi cứu hỏa:

Bước 1: Nhanh chóng mở tủ PCCC, mang cuộn vòi ra bên ngoài

Bước 2: Trải thẳng cuộn vòi ra, lắp đầu vòi bơm vào khớp nối của ống dẫn cứu hỏa.

Bước 3: Kéo cuộn dây cứu hỏa cẩn thận để chúng không bị gấp khúc. Đưa đầu khớp của 1 dây cứu hỏa khác để lắp vào khớp nối của dây trên.

Bước 4: Sau khi lắp xong, ra phía đầu voi, cầm chắc bằng hai tay, cho vòi nước tì vào 1 điểm cố định gần nhất và hướng đầu vòi về phía đám cháy.

Bước 5: Bật máy bơm nước để tiến hành cứu hỏa. 

Chú ý: Để đảm bảo rằng vòi rồng được sử dụng đúng cách, cần luôn có một người khác hỗ trợ người sử dụng.

>>> Xem thêm: 4 thông tin về kiểm định bình chữa cháy quan trọng nhất

Các thông tin về vòi chữa cháy trên đây sẽ giúp bạn biết cách sử dụng PCCC hiệu quả và nhanh hơn. Khuyến khích tinh thần phòng cháy và tích cực học hỏi các kỹ năng chữa cháy là trách nhiệm không chỉ của cơ quan PCCC mà còn của mỗi công dân. 

Nếu bạn có nhu cầu biết thêm về các thiết bị thông gió, hút khói thì hãy đến với Firetek, là công ty chuyên sản xuất, kinh doanh và lắp đặt cổng thông gió và thiết bị hút khói tại Việt Nam. Firetek là một công ty tận tâm với đội ngũ công nhân giàu kinh nghiệm và nhà máy sản xuất hiện đại, tin rằng có thể cung cấp trải nghiệm dịch vụ tốt nhất cho khách hàng.